"Ìàäàì Áîâàðè, òîâà ñúì àç." êàçâà Ãþñòàâ Ôëîáåð çà ñâîÿòà ãåðîèíÿ. Ìàäàì Áîâàðè å äåáþòíèÿò ðîìàí íà ôðåíñêèÿ ïèñàòåë Ãþñòàâ Ôëîáåð, ïóáëèêóâàí ïðåç 1856 ãîäèíà. Âäúõíîâåí îò èñòèíñêà èñòîðèÿ, êîÿòî Ôëîáåð ïðî÷èòà âúâ âåñòíèêà, êíèãàòà ðàçêàçâà çà ãåðîèíÿ, êîÿòî æèâåå íàä âúçìîæíîñòèòå ñè, çà äà èçáÿãà îò áàíàëíîñòòà è ñêóêàòà íà ïðîâèíöèàëíèÿ æèâîò. Ðîìàíúò äíåñ ñå ñìÿòà çà øåäüîâúðúò íà Ôëîáåð è åäíî îò íàé-âëèÿòåëíèòå è âàæíè ëèòåðàòóðíè ïðîèçâåäåíèÿ â ñâåòà. Åìà, ñòðàñòíà ìå÷òàòåëêà, èçðàñíàëà âúâ ôðåíñêàòà ïðîâèíöèÿ, ñå îìúæâà çà ïî÷òåíèÿ, íî ñêó÷åí ä-ð Øàðë Áîâàðè. Áðàêúò íå îïðàâäàâà î÷àêâàíèÿòà &# ... |
|
|
Ñëåä èçêëþ÷èòåëíèÿ óñïåõ íà ïúðâèÿ ïúòåïèñ íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ çà Ñèáèð "Íåîñâåòåíèòå äâîðîâå", Øâåöèÿ îòïðàâÿ îôèöèàëíà ïîêàíà êúì àâòîðà çà íîâî ïúòåøåñòâèå. Òîé ñå çàïúòâà êúì îùå åäíà ìðàçîâèòà ñòðàíà ñ òåòðàäêà è èçãðèçàíî ìîëèâ÷å, çà äà íàïèøå ñëåäâàùèÿ ñè ïúòåïèñ "Ìàëêà ñåâåðíà ñàãà". Ïúòóâàíåòî íà Ðàäè÷êîâ çàïî÷âà îùå â Ñîôèÿ ñ ïîÿâàòà íà åäíà ñúðíà ïî ñðåäàòà íà áóëåâàðäà è òÿ áåëåæè íà÷àëîòî íà åäíî ñþðåðàëèñòè÷íî ïúòóâàíå èç Øâåöèÿ. Êíèãàòà ðàçêàçâà çà âïå÷àòëåíèÿòà íà àâòîðà îò ïúòóâàíèÿòà ìó äî ñòðàíàòà ïðåç ðàçëè÷íè ñåçîíè è ïî ðàçëè÷íè ïîâîäè - îò íàé-äúëãèÿ äåí â Øâåöèÿ äî ó÷àñòèåòî ... |
|
|
Ïðåç 1963 ãîäèíà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ñå çàïúòâà êúì ñèáèðñêèòå çåìè ñ òðè ïðîñòè òåòðàäêè ñ áåëè ëèñòà è ãîëÿìî ëþáîïèòñòâî. Òîé ùå ïðåêàðà íÿêîëêî ìåñåöà â îáèêîëêè íà âñåâúçìîæíè ìåñòà èç íåîáÿòíàòà øèð. Ìàêàð ñ ïðåäíà÷åðòàí ìàðøðóò àâòîðúò ùå ñå ãóáè ïî ïúòåêàòà, ùå ñå îòêëîíÿâà îò íåÿ è ùå ñå ñðåùà ñúñ ñðåáúðíè ëèñèöè, âåëè÷åñòâåíè åëåíè, äèðåêòîðè íà çëàòíè ìèíè, âëþáåíè ìëàäåæè, ëàãåðíèöè, åëåíîâúäè è ìíîãî äðóãè ïðè÷óäëèâè îáèòàòåëè íà çàìðúçíàëèòå çåìè. Òîé áúðçî ùå ñå ñáëèæè ñ âñè÷êè ñâîè ãåðîè è ïðåç ðàçãîâîðà ñè ñ òÿõ è ïðåç ôèíàòà ìó ÷óâñòâèòåëíîñò êúì òåõíèòå ÷åñòî òåæêè æèâîòè Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ùå ñå âäúõíîâè ... |
|
|
Øàðåíà ÷åðãà å ïúðâàòà äåòñêà êíèãà íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ . Êàòî ÷å îñòàíàëà â ñÿíêàòà íà äðóãèòå ìó äåòñêèòå êíèãè Íèå, âðàá÷åòàòà è Ìàëêè æàáåøêè èñòîðèè , Øàðåíà ÷åðãà å åäíà îò íàé-íåæíèòå è êðàñèâè òâîðáè íà ïèñàòåëÿ, íàñî÷åíè êúì ïî-ìàëêèòå ÷èòàòåëè. Øàðåíà ÷åðãà ñå ïîÿâÿâà ïîä ïåðîòî íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ïðåç 1964 ãîäèíà. Ïèñàòåëÿò ðèñóâà êàðòèíè îò ðåàëíîñòòà íà ñåëñêèÿ æèâîò, êîéòî å íàñåëåí îò ñâîåíðàâíîòî æèâîòèíñêî öàðñòâî è íåîïèòîìèìèòå ïðèðîäíè ñòèõèè. Ìàãàðå, êîåòî ñïîðè ñúñ ñîáñòâåíàòà ñè ñÿíêà, æàáà, êîÿòî ðàçâàëÿ äåòñêàòà ôàíòàçèÿ, îâíè, êîèòî ñðóòâàò öåëè äâîðöè, ïðàñå, êîåòî ñïîðè ñ âåòðîâåòå, îõëþâ, ... |
|
|
Ïðåç XIX âåê â íîðâåæêàòà ñòîëèöà ìëàä ïèñàòåë áðîäè ïî óëèöèòå íà îçúáåíèÿ ãðàä â òúðñåíå íà âäúõíîâåíèå, äîêàòî ñòîìàõúò ìó ñå áóíòóâà è ãëàäúò îáçåìà òÿëîòî ìó. Èçïðàâåí ïðåä ìíîæåñòâî ïðåäèçâèêàòåëñòâà, ïðèíóäåí äà ñïè ïîä íåáåòî, ïèñàòåëÿò ñå îïèòâà äà èçêàðà íÿêîëêî ìîíåòè çà íàñúùíèÿ. Îòñëàáíàëèÿò ìó îðãàíèçúì âîäè äî ïñèõîëîãè÷åñêè èçìåíåíèÿ, êîèòî èçêðèâÿâàò ïðåäñòàâàòà çà ðåàëíèÿ ñâÿò, êîéòî ñòàâà âñå ïî-çàïëàøèòåëåí è õàîòè÷åí. Ãëàä å ïúðâèÿò ðîìàí íà íîðâåæêèÿ ïèñàòåë Êíóò Õàìñóí . Çà íåãî òîé ïîëó÷àâà Íîáåëîâàòà íàãðàäà ïðåç 1920 ãîäèíà. Êíèãàòà çàäúëáàâà â ïðîáëåìèòå íà îò÷óæäåíèåòî è ñàìîóíèùîæåíèåòî, ... |
|
|
"Àç è îò çâåçäèòå ñúì äàëå÷å íà åäèí ìèëèîí ñâåòëèííè ãîäèíè, íî òîâà ìè ïðå÷è äà ãè âèæäàì, êîãàòî çàáëåùóêàò íîùåì âúðõó íåáåòî, äà ñè ìèñëÿ çà òÿõ è äîðè ïîíÿêîãà äà èìàì ìúë÷àëèâ äèàëîã ñ òÿõ, çàùîòî ìèñúëòà ìè ñòèãà ìíîãî áúðçî äî áëåùóêàùèÿ íîùåì íåáîñâîä, òÿ ìèãíîâåíî ñòèãà äî íåãî, ðàçîðàâà ãî íîùåì è ïîñÿâà òàì íàé-òàéíèòå ñè ñåìåíà. Î, êàêâè ñåìåíà ñàìî ñúì ïîñÿâàë â ðàçîðàíîòî íîùíî íåáå! È êîëêî ïúòè ñå å ñëó÷âàëî, äîêàòî ãî ðàçîðàâàì, äà ïàäíå â áðàçäàòà ïî íÿêîÿ çâåçäà è äà îñòàíå òàì çàòðóïàíà, íî àç íèêîãà íå ñå ñïðÿõ è íå ïîãëåäíàõ íàçàä, çàùîòî íèêîé îðà÷ íå ñå ñïèðà è íå ñå îáðúùà íàçàä äà ïîãëåäíå ... |
|
|
"Íàé-èñòèíñêèÿò è ïðàâäèâ òåêñò íà Þãî." ïèøå Äîñòîåâñêè â ïèñìàòà ñè è ðîìàíà ñè Èäèîò , ñëåä êàòî ïðî÷èòà çà ïúðâè ïúò êúñèÿ ðîìàí Ïîñëåäíèÿ äåí íà åäèí îñúäåí íà ñìúðò. Èçäàâàíà ñàìî âåäíúæ íà áúëãàðñêè â íà÷àëîòî íà 20 âåê, êíèãàòà íà Âèêòîð Þãî å áèëà âúçïðèåòà êàòî øîê, êîãàòî ñå ïîÿâÿâà ïðåç 1829 ãîäèíà. Òÿ å ñâîåîáðàçåí ìàíèôåñò íà àâòîðà ïðîòèâ æåñòîêîñòòà íà ñìúðòíîòî íàêàçàíèå. ×îâåê, îõóëåí îò îáùåñòâîòî è îñúäåí íà ñìúðò çà ïðåñòúïëåíèåòî ñè, ñå ñúáóæäà âñÿêà ñóòðèí ñúñ ñúçíàíèåòî, ÷å òîçè äåí ìîæå äà å ïîñëåäíèÿò ìó. Òîé ïðåêàðâà ÷àñîâåòå ñè â ðàçêàç çà æèâîòà ñè è âðåìåòî ïðåäè çàòâàðÿíåòî ... |
|
|
Åäèí äåí íà âðàòàòà â äîìà íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ñå ÷óêà. Äâå ìîì÷åòà ñ ÷åðâåíè ôóðàæêè îò ïîëèòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò ñà ïðèñòèãíàëè ñ êîïèå îò êíèãàòà íà àâòîðà Êîæåíèÿò ïúïåø. Äîøëè ñà çà àâòîãðàô. Íà âúïðîñà äàëè ñà ÷åëè êíèãàòà, ñòóäåíòèòå ñè ïðèçíàâàò, ÷å íå ñà ÿ ÷åëè, íî çàãëàâèåòî èì íàïîìíèëî çà øêîëàòà èì ïî ðúãáè. Ðàäè÷êîâ ðàçïèñâà êíèãèòå, ìîì÷åòàòà ñè òðúãâàò è åäâà ñëåä òÿõíîòî çàìèíàâàìå àâòîðúò âúçêëèêâà "Òå ñà!", íî ìîì÷åòàòà âå÷å ñà ñå èçïàðèëè. Òîâà ñà ìíèìèòå òåëåâèçèîííè òåõíèöè, êîèòî íåîòäàâíà ñà îïðàâèëè òåëåâèçîðà íà àâòîðà êàòî ñà çàäèãíàëè âñè÷êèòå ìó âúòðåøíè êîìïîíåíòíè. Òÿõíîòî ... |
|
|
Ñðåä èñòîðèèòå â òàçè êíèãà ×èòàòåëÿò ùå ñðåùíå òàêèâà çà íåóñïåøíè (íî è íÿêîëêî óñïåøíè) ëþáîâè; çà òÿëî, êîåòî ïðàâè êàêâîòî ñè èñêà, áåç äà ãî å ãðèæà çà ïðèòåæàòåëÿ ìó; çà íåñòàáèëíè ñïîìåíè; çà äÿâîë-áðúñíàð; çà ñòðàñòòà, äî êîÿòî ìîæå ëÿòíàòà æåãà äà äîâåäå åäèí íèùî íåïîäîçèðàù ÷îâåê; çà ñàìîòàòà, êîÿòî ñå êàòåðè ïî ÷óæäèòå ïàëàòêè, êàêòî è ìíîãî äðóãè. Âñè÷êè òå îïèñâàò íåðàçïîëîæåíèÿ îò âñÿêàêúâ âèä, ðîä è õàðàêòåð. È ïî òàçè ïðè÷èíà ðàçêàçèòå ñà íàñî÷åíè íàé-âå÷å êúì îíçè ÷îâåê, êîéòî ñå óñåùà íåïðèíàäëåæåí. Êîéòî íå ìîæå äà ñå ïîáåðå íèòî â ñâåòà ñè, íèòî âúâ âðåìåòî ñè, â ñïîìåíèòå èëè â ëþáîâèòå ñè. È êîéòî ... |
|
|
Åäèí äåí â ñâåòà íà ñàìîòíèÿ êîçàð Éîíî è íåãîâèÿò êîçåë ñå ïîÿâÿâàò íÿêîëêî ïúñòðè ïàëàòêè. Ãðóïà èçñëåäîâàòåëè ïðèñòèãàò â òåõíèÿ ðåãèîí, çà äà òúðñÿò ñêàëíè ðèñóíêè. Âèäåíèÿòà íà Éîíî çàïî÷âàò äà ñå ñìåñâàò ñ ðåàëíîñòòà è ñêîðî ñòàâà òðóäíî çà ÷èòàòåë è ãåðîé äà ðàçãðàíè÷àò õàëþöèíàöèèòå îò èñòèíñêèÿ ñâÿò. Íåùî ïðàñòàðî çàïî÷âà äà çðåå âúâ âúòðåøíèÿ ñâÿò è ñúðöàòà íà ãåðîèòå è äà íàïîìíÿ çà ñåáå ñè. Ïðåç 1970 ãîäèíà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ïèøå "Êîçåë". Çà íåãî àâòîðúò ñè ñïîìíÿ: "... íåêà èçäàì íÿêîè ñâîè òàéíè, çàíèìàâàøå ìå "ïðèìèòèâúò". Ìú÷åõ ñå äà ïîãëåäíà, äîêîëêîòî ìîãà, îò íåãîâàòà âúòðåøíà ... |
|
|
Çàåêúò íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ðàçêàçâà èñòîðèÿòà íà áåçäåëíèêà Çàÿêî, êîéòî òðÿáâà äà îáãðèæâà èìîòà è áëàãîñúñòîÿíèåòî íà ñèðà÷åòî Ïåðóíèêàòà.  íåëåï èíöèäåíò Ïåðóíèêàòà ãóáè ñâîÿ æèâîò è èç ñåëîòî òðúãâà ìúëâàòà, ÷å ìëàäåæúò ñå å ïðåâúðíàë â òåíåö. Ïîñòåïåííî ñåëîòî çàáðàâÿ ìúëâàòà è ïðîäúëæàâà ñâîåòî êðîòêî ñúùåñòâóâàíå. Õîðàòà ñå ñúáèðàò îêîëî íîâîïîÿâèëèòå ñå êúëâà÷è â äúðâîòî ïðåä ñòàðàòà êúùà íà Ïåðóíèêàòà, íàáëþäàâàò ãóùåðè, êîèòî ñå ó÷àò äà ñå êàòåðÿò è ïîñðåùàò â ñåëîòî íîâîïðèñòèãíàëà áàíäà êîâà÷è, êîÿòî ñå íà íàñòàíÿâà â êúùàòà íà Ïåðóíèêàòà. Áèòèåòî íà ñåëîòî ïðîäúëæàâà äà ñå îòòè÷à, ñóåâåðèÿòà îòñòúïâàò ïîä ... |
|
|
"Ëè÷íî àç èìàì ñëàáîñò êúì åäíà êíèãà ñ ðàçêàçè - "Áàðóòåí áóêâàð", òîâà ñà ðàçêàçè îò ñúïðîòèâàòà." êàçâà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ çà ñâîåòî ïðîèçâåäåíèå îò 1969 ãîäèíà.  íåãî ÷èòàòåëÿò îòêðèâà èñòîðèèòå íà îáèêíîâåíè õîðà îò ìàëêèòå áúëãàðñêè ñåëà, êîèòî ïðåæèâÿâàò ñúáèòèÿòà îò êðàÿ íà Âòîðàòà ñâåòîâíà âîéíà è ïàðòèçàíñêîòî äâèæåíèå. Ðàäè÷êîâ ïîñòàâÿ òîâà çàãëàâèå, "çàùîòî èñòîðèèòå â íåãî ñà îò âðåìåòî íà áóêâàðèòå, íà åäâà îãðàìîòåíèòå õîðà. Òîâà ñà ãåðîè, òàêà äà ñå êàæå, îò ïúðâàòà ñêàìåéêà - òå îùå ñðè÷àò áóêâàðà èëè ïúðâàòà ÷èòàíêà. Òå íå ñà ìèíàëè ïðåç ãèìíàçèèòå è óíèâåðñèòåòèòå, çà äà ñà ... |
