Íà âúðõà íà òâîð÷åñêèòå ïîñòèæåíèÿ íà Ôðàíö Êàôêà , íàðåä ñ íåãîâèòå ðàçêàçè è íîâåëàòà Ìåòàìîðôîçàòà , ñå íàðåæäà ðîìàíúò îò 1925 ãîäèíà Ïðîöåñúò. Ãëàâíèÿò ãåðîé Éîçåô Ê. å áàíêîâ ÷èíîâíèê íà 30-ãîäèøíà âúçðàñò.  äåíÿ íà ñâîÿ ðîæäåí äåí òîé å îáâèíåí â ïðåñòúïëåíèå, íî íå ïîëó÷àâà íèêàêâà èíôîðìàöèÿ â êàêâî ñå èçðàçÿâà òî. Éîçåô Ê. íå å îòâåäåí â àðåñòà, íî ìó å íàðåäåíî äà î÷àêâà ñëåäâàùè èíñòðóêöèè îòíîñíî ïðåäñòîÿùàòà ïðîöåäóðà. Ìàêàð äà ïîëó÷àâà ñïîðàäè÷íî èíôîðìàöèÿ çà ñâîÿ ïðîöåñ, íèùî íå ñå èçÿñíÿâà è æèâîòúò íà ãåðîÿ ñòàâà âñå ïî-íåïîíîñèì è îáúðêàí è Éîçåô Ê. ñå îçîâàâà ïî ñðåäàòà íà áåçêðàéíèÿ âîäîâúðòåæ ... |
|
|
"Àç è îò çâåçäèòå ñúì äàëå÷å íà åäèí ìèëèîí ñâåòëèííè ãîäèíè, íî òîâà ìè ïðå÷è äà ãè âèæäàì, êîãàòî çàáëåùóêàò íîùåì âúðõó íåáåòî, äà ñè ìèñëÿ çà òÿõ è äîðè ïîíÿêîãà äà èìàì ìúë÷àëèâ äèàëîã ñ òÿõ, çàùîòî ìèñúëòà ìè ñòèãà ìíîãî áúðçî äî áëåùóêàùèÿ íîùåì íåáîñâîä, òÿ ìèãíîâåíî ñòèãà äî íåãî, ðàçîðàâà ãî íîùåì è ïîñÿâà òàì íàé-òàéíèòå ñè ñåìåíà. Î, êàêâè ñåìåíà ñàìî ñúì ïîñÿâàë â ðàçîðàíîòî íîùíî íåáå! È êîëêî ïúòè ñå å ñëó÷âàëî, äîêàòî ãî ðàçîðàâàì, äà ïàäíå â áðàçäàòà ïî íÿêîÿ çâåçäà è äà îñòàíå òàì çàòðóïàíà, íî àç íèêîãà íå ñå ñïðÿõ è íå ïîãëåäíàõ íàçàä, çàùîòî íèêîé îðà÷ íå ñå ñïèðà è íå ñå îáðúùà íàçàä äà ïîãëåäíå ... |
|
|
Íîâîòî èçäàíèå íà "Íèå, âðàá÷åòàòà" ñ òâúðäè êîðèöè ñå ïîÿâÿâà ïî ïîâîä 90 ãîäèíè îò ðîæäåíèåòî íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ . ... "Âèæäàòå ëè òàÿ ïòè÷à ïåðóøèíà, êîÿòî ñå ëþëåå è ñå ìú÷è äà ñå çàäúðæè âúâ âúçäóõà? Òÿ ëåòè ñàìîòíî, îãëåæäà ñå ñ íàäåæäà íàîêîëî è ïàäà âñå ïî-íèñêî è ïî-íèñêî. Ìíîãî ïåðóøèíà ñå ëåå ïîä íåáåòî è åäíî ïî åäíî ïåðàòà ùå ïðèòèõíàò äîëó, íà çåìÿòà. Ïîíÿêîãà òèõ âÿòúð ùå ïðåìèíå íà ïðúñòè, ùå ãè ïîâäèãíå è òå ïàê ñè ïðèïîìíÿò, ÷å ñà ëåòåëè íÿêîãà, ÷å ñà ñå êúïàëè â ñèíèÿ âúçäóõ, ãìóðêàëè ñà ñå è ñà øóìåëè âåñåëî. Íî ìàêàð è äîëó, íà çåìÿòà, ìàêàð è ìúðòâà, íàøàòà ïòè÷à ïåðóøèíà ñòîè òúé, ... |
|
|
Çàåêúò íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ðàçêàçâà èñòîðèÿòà íà áåçäåëíèêà Çàÿêî, êîéòî òðÿáâà äà îáãðèæâà èìîòà è áëàãîñúñòîÿíèåòî íà ñèðà÷åòî Ïåðóíèêàòà.  íåëåï èíöèäåíò Ïåðóíèêàòà ãóáè ñâîÿ æèâîò è èç ñåëîòî òðúãâà ìúëâàòà, ÷å ìëàäåæúò ñå å ïðåâúðíàë â òåíåö. Ïîñòåïåííî ñåëîòî çàáðàâÿ ìúëâàòà è ïðîäúëæàâà ñâîåòî êðîòêî ñúùåñòâóâàíå. Õîðàòà ñå ñúáèðàò îêîëî íîâîïîÿâèëèòå ñå êúëâà÷è â äúðâîòî ïðåä ñòàðàòà êúùà íà Ïåðóíèêàòà, íàáëþäàâàò ãóùåðè, êîèòî ñå ó÷àò äà ñå êàòåðÿò è ïîñðåùàò â ñåëîòî íîâîïðèñòèãíàëà áàíäà êîâà÷è, êîÿòî ñå íà íàñòàíÿâà â êúùàòà íà Ïåðóíèêàòà. Áèòèåòî íà ñåëîòî ïðîäúëæàâà äà ñå îòòè÷à, ñóåâåðèÿòà îòñòúïâàò ïîä ... |
|
|
Ïðåç 1963 ãîäèíà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ñå çàïúòâà êúì ñèáèðñêèòå çåìè ñ òðè ïðîñòè òåòðàäêè ñ áåëè ëèñòà è ãîëÿìî ëþáîïèòñòâî. Òîé ùå ïðåêàðà íÿêîëêî ìåñåöà â îáèêîëêè íà âñåâúçìîæíè ìåñòà èç íåîáÿòíàòà øèð. Ìàêàð ñ ïðåäíà÷åðòàí ìàðøðóò àâòîðúò ùå ñå ãóáè ïî ïúòåêàòà, ùå ñå îòêëîíÿâà îò íåÿ è ùå ñå ñðåùà ñúñ ñðåáúðíè ëèñèöè, âåëè÷åñòâåíè åëåíè, äèðåêòîðè íà çëàòíè ìèíè, âëþáåíè ìëàäåæè, ëàãåðíèöè, åëåíîâúäè è ìíîãî äðóãè ïðè÷óäëèâè îáèòàòåëè íà çàìðúçíàëèòå çåìè. Òîé áúðçî ùå ñå ñáëèæè ñ âñè÷êè ñâîè ãåðîè è ïðåç ðàçãîâîðà ñè ñ òÿõ è ïðåç ôèíàòà ìó ÷óâñòâèòåëíîñò êúì òåõíèòå ÷åñòî òåæêè æèâîòè Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ùå ñå âäúõíîâè ... |
|
|
Ïðåç XIX âåê â íîðâåæêàòà ñòîëèöà ìëàä ïèñàòåë áðîäè ïî óëèöèòå íà îçúáåíèÿ ãðàä â òúðñåíå íà âäúõíîâåíèå, äîêàòî ñòîìàõúò ìó ñå áóíòóâà è ãëàäúò îáçåìà òÿëîòî ìó. Èçïðàâåí ïðåä ìíîæåñòâî ïðåäèçâèêàòåëñòâà, ïðèíóäåí äà ñïè ïîä íåáåòî, ïèñàòåëÿò ñå îïèòâà äà èçêàðà íÿêîëêî ìîíåòè çà íàñúùíèÿ. Îòñëàáíàëèÿò ìó îðãàíèçúì âîäè äî ïñèõîëîãè÷åñêè èçìåíåíèÿ, êîèòî èçêðèâÿâàò ïðåäñòàâàòà çà ðåàëíèÿ ñâÿò, êîéòî ñòàâà âñå ïî-çàïëàøèòåëåí è õàîòè÷åí. Ãëàä å ïúðâèÿò ðîìàí íà íîðâåæêèÿ ïèñàòåë Êíóò Õàìñóí . Çà íåãî òîé ïîëó÷àâà Íîáåëîâàòà íàãðàäà ïðåç 1920 ãîäèíà. Êíèãàòà çàäúëáàâà â ïðîáëåìèòå íà îò÷óæäåíèåòî è ñàìîóíèùîæåíèåòî, ... |
|
|
Ñëåä èçêëþ÷èòåëíèÿ óñïåõ íà ïúðâèÿ ïúòåïèñ íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ çà Ñèáèð "Íåîñâåòåíèòå äâîðîâå", Øâåöèÿ îòïðàâÿ îôèöèàëíà ïîêàíà êúì àâòîðà çà íîâî ïúòåøåñòâèå. Òîé ñå çàïúòâà êúì îùå åäíà ìðàçîâèòà ñòðàíà ñ òåòðàäêà è èçãðèçàíî ìîëèâ÷å, çà äà íàïèøå ñëåäâàùèÿ ñè ïúòåïèñ "Ìàëêà ñåâåðíà ñàãà". Ïúòóâàíåòî íà Ðàäè÷êîâ çàïî÷âà îùå â Ñîôèÿ ñ ïîÿâàòà íà åäíà ñúðíà ïî ñðåäàòà íà áóëåâàðäà è òÿ áåëåæè íà÷àëîòî íà åäíî ñþðåðàëèñòè÷íî ïúòóâàíå èç Øâåöèÿ. Êíèãàòà ðàçêàçâà çà âïå÷àòëåíèÿòà íà àâòîðà îò ïúòóâàíèÿòà ìó äî ñòðàíàòà ïðåç ðàçëè÷íè ñåçîíè è ïî ðàçëè÷íè ïîâîäè - îò íàé-äúëãèÿ äåí â Øâåöèÿ äî ó÷àñòèåòî ... |
|
|
Òîì íîìåð 12 îò Ñúáðàíèòå ñú÷èíåíèÿ íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ å ôèíàëíèÿò òîì îò ïîðåäèöàòà. Ñ íåãî ÷èòàòåëèòå ùå ðàçïîëàãàò ñ ïúëíîòî ëèòåðàòóðíî íàñëåäñòâî íà ìàéñòîðà íà ñëîâîòî. Ôèíàëíèÿò òîì îò ïîðåäèöàòà ñúäúðæà ïóáëèöèñòè÷íè òåêñòîâå íà àâòîðà, ïèñàíè ïî ðàçëè÷íè ïîâîäè, ãîëåìè ñúáèòèÿ è çëîáîäíåâíè òàêèâà.  òÿõ îòíîâî îò÷åòëèâî ñå ÷óâà àâòîðñêèÿ ïî÷åðê íà Ðàäè÷êîâ. Çàåäíî ñ ïóáëèöèñòè÷íèòå òåêñòîâå, ÷èòàòåëÿò ùå îòêðèå ìíîæåñòâî ñëîâà ïî ðàçëè÷íè ïîâîäè è åñåòà, òåêñòîâå çà èçòúêíàòè ïèñàòåëè è õîðà íà èçêóñòâîòî. Åäíà îò íàé-ëþáîïèòíèòå ÷àñòè íà òîìà ñà òåêñòîâåòå îò àðõèâà íà àâòîðà. Òîâà ñà ðàçëè÷íè íèêîãà ... |
|
|
Åäèí äåí íà âðàòàòà â äîìà íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ñå ÷óêà. Äâå ìîì÷åòà ñ ÷åðâåíè ôóðàæêè îò ïîëèòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò ñà ïðèñòèãíàëè ñ êîïèå îò êíèãàòà íà àâòîðà Êîæåíèÿò ïúïåø. Äîøëè ñà çà àâòîãðàô. Íà âúïðîñà äàëè ñà ÷åëè êíèãàòà, ñòóäåíòèòå ñè ïðèçíàâàò, ÷å íå ñà ÿ ÷åëè, íî çàãëàâèåòî èì íàïîìíèëî çà øêîëàòà èì ïî ðúãáè. Ðàäè÷êîâ ðàçïèñâà êíèãèòå, ìîì÷åòàòà ñè òðúãâàò è åäâà ñëåä òÿõíîòî çàìèíàâàìå àâòîðúò âúçêëèêâà "Òå ñà!", íî ìîì÷åòàòà âå÷å ñà ñå èçïàðèëè. Òîâà ñà ìíèìèòå òåëåâèçèîííè òåõíèöè, êîèòî íåîòäàâíà ñà îïðàâèëè òåëåâèçîðà íà àâòîðà êàòî ñà çàäèãíàëè âñè÷êèòå ìó âúòðåøíè êîìïîíåíòíè. Òÿõíîòî ... |
|
|
Åäèí äåí â ñâåòà íà ñàìîòíèÿ êîçàð Éîíî è íåãîâèÿò êîçåë ñå ïîÿâÿâàò íÿêîëêî ïúñòðè ïàëàòêè. Ãðóïà èçñëåäîâàòåëè ïðèñòèãàò â òåõíèÿ ðåãèîí, çà äà òúðñÿò ñêàëíè ðèñóíêè. Âèäåíèÿòà íà Éîíî çàïî÷âàò äà ñå ñìåñâàò ñ ðåàëíîñòòà è ñêîðî ñòàâà òðóäíî çà ÷èòàòåë è ãåðîé äà ðàçãðàíè÷àò õàëþöèíàöèèòå îò èñòèíñêèÿ ñâÿò. Íåùî ïðàñòàðî çàïî÷âà äà çðåå âúâ âúòðåøíèÿ ñâÿò è ñúðöàòà íà ãåðîèòå è äà íàïîìíÿ çà ñåáå ñè. Ïðåç 1970 ãîäèíà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ ïèøå "Êîçåë". Çà íåãî àâòîðúò ñè ñïîìíÿ: "... íåêà èçäàì íÿêîè ñâîè òàéíè, çàíèìàâàøå ìå "ïðèìèòèâúò". Ìú÷åõ ñå äà ïîãëåäíà, äîêîëêîòî ìîãà, îò íåãîâàòà âúòðåøíà ... |
|
|
Ëóäà òðåâà å åäíà îò íàé-ïëåíèòåëíèòå è îìàéíè èñòîðèè íà Éîðäàí Ðàäè÷êîâ .  íåÿ ñòàðèÿò Ëàçàð ñè ñïîìíÿ çà îòìèíàëèòå ñúáèòèÿ â ðîäíîòî ñè ñåëî è âñÿêî îò òÿõ å ñâúðçàíî ñ ëàáèðèíòèòå íà ëóäàòà òðåâà. Äîêàòî ñå ëóòà èç ñïîìåíèòå ñè, Ëàçàð ñÿêàø ñå ëóòà èç òåçè ïîòàéíè êúò÷åòà íà ïðèðîäàòà, â êîèòî ìîæå è äà å ñòúïâàë íÿêîãà. Íî àêî òåçè ñïîìåíè ñà èçïúëíåíè ñ íåâúçìîæíè âèäåíèÿ è õàëþöèíàöèè è òîé ñè ãè ñïîìíÿ, îçíà÷àâà ëè òîâà, ÷å ìîæå áè Ëàçàð íèêîãà íå å íàïóñíàë ïðîñòðàíñòâîòî íà ãðàíèöàòà ìåæäó îòñàìíèÿ è îòâúäíèÿ ñâÿò? Çàåäíî ñ Ëóäà òðåâà â êíèãàòà ùå îòêðèåòå è ìàëêî èçâåñòíèòå òåêñòîâå íà àâòîðà Ïî âîäàòà è ... |
|
|
Ñåðãåé Ìàêñóäîâ å íà ïúò äà ñå ñàìîóáèå. Áëåíóâàíàòà ëèòåðàòóðíà êàðèåðà íå ñå å ñëó÷èëà. Óñïåõúò íå ìó ñå å óñìèõíàë. Ïðåäè äà íàòèñíå ñïóñúêà, â êâàðòèðàòà ìó ñå ïîÿâÿâà ñïàñåíèå - Íåçàâèñèìèÿò òåàòúð èñêà äà ïðåäñòàâè íà ñöåíàòà ñè íåóñïåøíèÿ ìó ðîìàí. Îêðèëåí îò òàçè âúçìîæíîñò, Ìàêñóäîâ ñå ãìóðâà çàä êóëèñèòå íà òåàòðàëíèÿ æèâîò, çà äà îòêðèå íåùî îùå ïî-óæàñÿâàùî.  ïîñëåäíèÿ ñè ðîìàí, êîéòî å ïóáëèêóâàí ñëåä ñìúðòòà ìó, àâòîðúò íà Ìàéñòîðà è Ìàðãàðèòà Ìèõàèë Áóëãàêîâ ïðîñëåäÿâà íåñãîäèòå íà ñâîÿ ãåðîé. Òå òâúðäå ÿñíî íàïîìíÿò çà áèîãðàôèÿòà íà Áóëãàêîâ, êîéòî ñúùî ñå ñáëúñêâà ñ æåñòîêàòà ðåàëíîñò íà òåàòðàëíèòå ... |
