Òîì 2 îò ïîðåäèöàòà "Ñú÷èíåíèÿ â 5 òîìà". ... Àêàäåìèê Âàñèë Ãþçåëåâ å ðîäåí ïðåç 1936 ã. â ñ. Ðàêîâñêè (ñåãà êâàðòàë íà Äèìèòðîâãðàä). Çàâúðøèë å ñïåöèàëíîñòèòå "Èñòîðèÿ è Àðõåîëîãèÿ" â Ñîôèéñêèÿ óíèâåðñèòåò "Ñâ. Êëèìåíò Îõðèäñêè". Ðîäíàòà "Àëìà ìàòåð" å åñòåñòâåíàòà ñðåäà, â êîÿòî ñå ðàçâèâà êàðèåðàòà ìó íà áëåñòÿù ó÷åí è ïðåïîäàâàòåë â îáëàñòòà íà ñðåäíîâåêîâíàòà èñòîðèÿ íà Áúëãàðèÿ è Åâðîïà (IV - XV â.). Ñïåöèàëèçèðà âèçàíòèíèñòèêà è ìåäèåâèñòèêà, ãðúöêà è ëàòèíñêà ïàëåîãðàôèÿ â ðàçëè÷íè åâðîïåéñêè óíèâåðñèòåòè è â ÑÀÙ. Àâòîð å íà 60 êíèãè è îêîëî 500 ñòóäèè è ñòàòèè, ... |
|
|
Êîìïëåêòúò îò Dolu å ïîäõîäÿù çà ìàë÷óãàíè íàä 1 ãîäèíêà. Òîé âêëþ÷âà 70 åäðè åëåìåíòà, èçìåæäó êîèòî îñíîâè ñ êîëåëöà è öâåòíè áëîê÷åòà. Íà êóá÷åòàòà ñà çàëåïåíè êàðòèíêè íà áóêâè, ÷èñëà è äðóãè, êîåòî ùå ñå õàðåñà íà äåöàòà. Åëåìåíòèòå ñà ñúñ çàîáëåíè êðàèùà, êîåòî ãè ïðàâè áåçîïàñíè è çà ïî-ìàëêè äåöà. Îñâåí âñè÷êî òîâà, êîíñòðóêòîðúò å ïðèáðàí â óäîáíà ÷àíòà, êîÿòî ñå çàêîï÷àâà ñ öèï è ìîæå äà ñå íîñè ëåñíî â ðúêà. ... |
|
|
Òîì 13 îò "Ñú÷èíåíèÿ â 15 òîìà" íà Äèìèòúð Òàëåâ . Âêëþ÷âà ïóáëèöèñòèêà îò ïåðèîäèòå 1939 - 1944 ã. è 1953 - 1968 ã. "Ïóáëèöèñòèêàòà íà Òàëåâ òðÿáâà äà áúäå èçó÷àâàíà â æóðíàëèñòè÷åñêèòå ôàêóëòåòè êàòî äåìîíñòðàöèÿ íà òîâà êàê æóðíàëèñòè÷åñêîòî ñëîâî íà äîêóìåíòà, íà ôàêòà, íà çëîáîäíåâíîòî ñúáèòèå ñå ïðåâðúùà â ìåòàôîðà, â ñèìâîë, â åñå èëè ïàìôëåò; êàê æàíðúò íà âåñòíèêàðñêîòî: àíòðåôèëå, èíôîðìàöèÿ, î÷åðê, ðåïîðòàæ, ïúòåïèñ, ñêèöà, ïîäãðåòè îò åäíà òðàãè÷íà èñòîðèÿ ñå ïðåâðúùàò â ñâîÿ õóäîæåñòâåí àíòèïîä; êàê ÷îâåêúò îò çëîáîäíåâèåòî â ìíîãî îò òÿõ ñå ïðåâðúùà â õóäîæåñòâåí îáðàç. Òîâà å îñîáåíî âàæíî ... |
|
|
Òîì 12 îò "Ñú÷èíåíèÿ â 15 òîìà" íà Äèìèòúð Òàëåâ . Âêëþ÷âà ïðîèçâåäåíèÿòà "Ñúðáè ñðåùó ñúðáè", "Âðúùàíå êúì äåéñòâèòåëíîñòòà", "Ïîðàæåíèå", "Ïðåä ïðàãà íà ñâåòëèÿ äåí íà Ìàêåäîíèÿ". "Ïóáëèöèñòèêàòà íà Äèìèòúð Òàëåâ îò â. "Ìàêåäîíèÿ" å èíòåðåñíî ñâèäåòåëñòâî íà òîâà êàê ò.íàð. ìàêåäîíñêè âúïðîñ âñå ïîâå÷å ñå îòäàëå÷àâà îò ïúðâîíà÷àëíèÿ ñè ñìèñúë íà íàöèîíàëåí èäåàë çà îáåäèíåíèå è ñå ïðåâðúùà â ÷èñòî ñïåêóëàòèâåí ïîëèòè÷åñêè ïðîáëåì, âúðõó êîéòî ñå èçãðàæäàò ïîëèòè÷åñêè êîìáèíàöèè è ñäåëêè, íî è àðãóìåíò íà áúëãàðñêèòå ïðàâèòåëñòâà çà èçìúêâàíå íà íÿêàêâè ( ... |
|
|
"×îâåê è äîáðå äà æèâåå, íÿìà âðåìå äà òúðñè ñìèñúë â æèâîòà. Êàòî æèâåå ëîøî, ïúê íå å óáåäåí, ÷å â òîâà èìà íÿêàêúâ ñìèñúë.  îáùè ëèíèè, àêî ñìå æèâè, ñè æèâååì åé òàêà. Ñîáñòâåíèÿò ìè æèâîò å êúëáî îò ñïîìåíè áåç âñÿêàêâà âðúçêà, êóï÷èíà àìáèöèè, ëèøåíè îò åëåìåíòàðåí ïîðÿäúê è ìåòîäè÷íîñò, òúëïà âúîáðàæàåìè ëþáîâè, â êîÿòî èñòèíñêèòå ñè ïðàâÿò ìÿñòî ñ ëàêòè, ïîðîé îò èçëèøíè äóìè, íåáðåæíà ãëóõîòà è áåçïî÷âåíî îêîêîðåí ïîãëåä. È íàêðàÿ âèíàãè åäíà ìàëêà ãðîçäîâà." Èç "Ñëàâÿíñêà ðèêøà", Áîÿí Áèîë÷åâ Òîìúò ñúäúðæà äåòñêàòà ïîâåñò "Ãðàäèíàòà íà ÷è÷î Áëóì" è êèíîñöåíàðèèòå "Àìàçîíêàòà ... |
|
|
Íåãîâîòî äåëî ùå ÷àêà îùå âäúõíîâåíàòà ïðåöåíêà, êîÿòî ìó ñå äúëæè. Íåñïîêîéíèòå ãîäèíè íå ñà àòìîñôåðà çà åäíî ïúëíî, äúëáîêî ïðîó÷âàíå, äîñòîéíî çà íåãî. Íàøèòå ñïîìåíè äíåñ íå èäàò ñ òàÿ ïðåòåíöèÿ. Òå ñà ñàìî ìàòåðèàë, ñâèäåòåëñòâàíå, îòãîâîð íà âúïðîñè, êîèòî âñåêè îò íàñ å îòïðàâÿë êúì ñåáå ñè. Êàêâî íè äàäå òîé? Êàêâî îñòàâè íà ïîêîëåíèÿòà ñëåä ñåáå ñè? Êíèãàòà å ÷àñò îò ïîðåäèöàòà "Ñú÷èíåíèÿ â 10 òîìà" íà èçäàòåëñòâî "Çàõàðèé Ñòîÿíîâ". ... |
|
|
"Ïèñàòåëÿò ñúñðåäîòî÷àâà ñþæåòèòå íà ñâîèòå ðàçêàçè â åæåäíåâíèÿ áèò íà îáèêíîâåíèòå õîðà. Äîìúò å òÿñíà ñðåäà, íî â íåÿ ñå ðàçèãðàâàò îñòðè äðàìè, ðàçðåøàâàò ñå êîíôëèêòè èëè ïðîñòî ïðîòè÷à æèâîò. Êàòî èçêëþ÷èì ÷èñòî èñòîðè÷åñêèòå ðàçêàçè, Äèìèòúð Òàëåâ íå ïðåñúçäàâà ïîëèòè÷åñêè áîðáè.  ïîëèòèêàòà äåéñòâàò äðóãè ïðàâèëà è çàêîíè, êîèòî îïîøëÿâàò áèòà, ðàçðóøàâàò öåëîñòòà íà ëè÷íîñòòà è îïîðî÷àâàò äîáðèòå ѝ íàìåðåíèÿ. Çàòîâà ïúê ÷óâñòâàòà ñà ñèëíè, ÷èñòè, íåóäúðæèìè. Ãåðîèòå íà Äèìèòúð Òàëåâ ñà ñèëíè õîðà, à íå åãîöåíòðèöè; òå ñà îòâîðåíè çà îáùóâàíå è ñïîäåëÿíå, çàùîòî èëè ÷óâñòâàò, èëè ñà ñ ÿñíî ñúçíàíèå ... |
|
|
"Ðîìàíúò "Ãëàñîâåòå âè ÷óâàì", ìîæå áè çàùîòî å òâúðäå ðàçëè÷åí îò ïúðâèòå òðè, ñå ïðåâðúùà â êëþ÷ çà òÿõíîòî ðàçáèðàíå è àäåêâàòíî òúëêóâàíå. Íàé-ìàëêîòî çàùîòî ïèñàòåëÿò òóê ïîñòàâÿ íà ïðåîöåíêà âñè÷êî, êîåòî å ïîêàçàë, îöåíèë, çàùèùàâàë êàòî ñâîÿ è íà èñòîðè÷åñêîòî âðåìå ïîçèöèÿ. "Ãëàñîâåòå âè ÷óâàì" íè êàðà ïî äðóã íà÷èí äà ãîâîðèì çà ïàòðèîòèçìà íà ïèñàòåëÿ è çà îòíîøåíèåòî ìó êúì ò. íàð. "Ìàêåäîíñêè âúïðîñ" è îñîáåíî êúì Èëèíäåíñêî-Ïðåîáðàæåíñêîòî âúñòàíèå, êúì ñîöèàëèñòè÷åñêàòà èäåîëîãèÿ è çíà÷åíèåòî è âëèÿíèåòî ѝ âúðõó ðåâîëþöèîííîòî äâèæåíèå â Ìàêåäîíèÿ, çà äâåòå âîþâàùè ... |
|
|
Íàñòîÿùèÿò ïåòòîìíèê íà åäèí îò ïàòðèàðñèòå íà áúëãàðñêàòà èñòîðè÷åñêà ìèñúë âêëþ÷âà ðàííàòà ìó ìîíîãðàôèÿ "Êíÿç Áîðèñ Ïúðâè" (1969), ïîñëåäíàòà ìó êíèãà "Ñðåäíîâåêîâíà ïîåçèÿ îò è çà áúëãàðèòå", êîÿòî òóê ñå ïóáëèêóâà çà ïúðâè ïúò è íÿêîè äðóãè õàðàêòåðíè çà òâîð÷åñòâîòî ìó èçñëåäâàíèÿ ("Àïîëîãèÿ íà Ñðåäíîâåêîâèåòî", "Ïàïñòâîòî è áúëãàðèòå ïðåç Ñðåäíîâåêîâèåòî", "Ó÷èëèùà, ñêðèïòîðèè, áèáëèîòåêè è çíàíèÿ â Áúëãàðèÿ XIII-XIV âåê"). Îòêðèâàíåòî è âèðòóîçíàòà èíòåðïðåòàöèÿ íà íàïúëíî íåïîçíàòè èçâîðè è ôàêòè çà Áúëãàðñêîòî ñðåäíîâåêîâèå, ëàíñèðàíåòî íà íîâè, îñíîâîïîëàãàùè ... |
|
|
Ïðåäíàçíà÷åíèåòî íà ÷îâåêà Ìèðîãëåäúò íà Äîñòîåâñêè ... Èçäàòåëñòâî "Çàõàðèé Ñòîÿíîâ" ïîäíàñÿ íà áúëãàðñêèÿ ÷èòàòåë óíèêàëíî øåñòòîìíî ñúáðàíèå íà ñú÷èíåíèÿòà íà âåëèêèÿ ðóñêè ôèëîñîô Íèêîëàé Áåðäÿåâ . Çà íåãî ñúñòàâèòåëÿò è íàó÷íèÿò ðåäàêòîð ïðîô.ä-ð Èñàê Ïàñè ïèøå: Çà Áåðäÿåâ å íàèñòèíà òðóäíî äà ñå êàæå êàêâî å òîé ïîâå÷å, â êîÿ îáëàñò íåãîâèÿò òàëàíò ñå èçðàçÿâà ïî-ñèëíî: âúâ ôèëîñîôèÿòà (îíòîëîãèÿòà è ãíîñåîëîãèÿòà), â åòèêàòà, â ñîöèîëîãèÿòà, â ïîëèòîëîãèÿòà èëè âúâ ôèëîñîôñêàòà àíòðîïîëîãèÿ. Âñè÷êè íàóêè çà ÷îâåêà (íî íå êàòî ïðèðîäíî, à êàòî ñîöèàëíî ñúùåñòâî) ïðèâëè÷àò íåãîâîòî âíèìàíèå è ... |
|
|
Ïèñàòåëÿò ìîæå äà òúðñè ñþæåò, íî ñþæåòúò îùå ïî-÷åñòî èäâà è ñàì, áåç äà áúäå òúðñåí. Èäâàíåòî ìó, ïîðàæäàíåòî ìó ìîæå äà áúäå ïðåäèçâèêàíî îò ìèñúë, îò ïðåäñòàâà çà äàëå÷íî èëè áëèçêî ñúáèòèå, îò ñúâðåìåíåí èëè èñòîðè÷åñêè îáðàç, ìîæå äà áúäå ïðåäèçâèêàíî îò åäíà ñëó÷êà, îò åäíà ñëó÷àéíà ñðåùà, îò åäíà ãëåäêà ñðåä ïðèðîäàòà, îò åäíà ïåñåí, äîðè ñàìî îò åäèí ñëîâåñåí èëè ìóçèêàëåí èçðàç. Òîâà å ñàìî íà÷àëîòî. ... |
|
|
"Âñåêè ðåæèñüîð èìà â áþðîòî ñè åäíî "òàéíî" ÷åêìåäæå. Òî ñå îòâàðÿ ðÿäêî. Çàòîâà â íåãî öàðè ïúëíî áåçðåäèå. Àôèøè, ïðîãðàìè, ñíèìêè ñà ñìåñåíè òàêà, ÷å ñ òðóä ìîæå äà ñå îòäåëè ïðîäóêöèÿòà íà 1952 ã. îò 1960 ã. Áåëåæíèöè - êîëêî ìíîãî áåëåæíèöè! Âèå íèùî íå áèõòå ðàçáðàëè îò òÿõ. À âñúùíîñò â òèÿ áåëåæíèöè, ÷ðåç òèÿ áåëåæíèöè ñà çðååëè óñïåõèòå è ïðîâàëèòå íà ìîåòî ïîêîëåíèå. À íàé-èíòåðåñíîòî ñà ðàçõâúðëÿíèòå íåäîïèñàíè ëèñòîâå. Òåçèñè çà èçêàçâàíèÿ, ïëàíîâå çà äîêëàäè, ãíåâíî íà÷àëî íà ñòàòèÿ, êîÿòî íå å èìàëî ñìèñúë äà ñå äîâúðøâà, ÷åðíîâêè íà ïèñìà, êîèòî êàòî ïðàâèëî ñà ñìà÷êàíè â èçáëèê íà áåçñèëèå, ... |
